Nguvu ya Nyuklia. Nguvu ya nyuklia hufanya kazi kati ya chembe zote kwenye kiini, yaani, kati ya nyutroni mbili, kati ya protoni mbili, na kati ya neutroni na protoni. Inavutia katika hali zote.
Ni nguvu gani ya kuchukiza kati ya protoni mbili?
Protoni mbili zinakabiliwa na nguvu mbili; nguvu ya nyuklia na nguvu ya kielektroniki. Wanapokuwa wamekaribiana sana nguvu ya nyuklia hutawala na zinapokuwa mbali ni nguvu ya kielektroniki ambayo ndiyo hutawala. Mahali pengine protoni mbili hupata nguvu ya sifuri kwa sababu nguvu zote mbili zinazopingana ni sawa.
Je, protoni zina nguvu ya kuchukiza?
Protoni lazima zihisi nguvu ya kuchukiza kutoka kwa protoni zingine za jirani. Hapa ndipo nguvu kali ya nyuklia inapokuja. Nguvu kali ya nyuklia huundwa kati ya nukleoni kwa kubadilishana chembe zinazoitwa mesoni.
Ni nguvu gani huzuia protoni?
Ndani ya kiini, nguvu ya kuvutia ya nyuklia kati ya protoni inazidi ile ya kuchukiza nguvu ya sumakuumeme na huweka kiini thabiti. Nje ya kiini, nguvu ya sumakuumeme ina nguvu zaidi na protoni hufukuzana.
Ni nguvu za aina gani hutenda kazi kati ya protoni na elektroni?
Nguvu ya sumakuumeme, pia huitwa nguvu ya Lorentz, hufanya kazi kati ya chembe zinazochajiwa, kama vile elektroni zenye chaji hasi na protoni zenye chaji chanya. Utozaji pinzani huvutiana, ilhali kama gharama huondoa. Kadiri chaji inavyozidi ndivyo nguvu inavyoongezeka.
