Kwa kukokotoa mapato kutoka kwa bahati nasibu, mafumbo ya dunia, mbio, michezo ya kadi n.k., mkadiriaji atakuwa haki ya kukatwa kwa ununuzi wa tikiti/ matumizi yoyote yatakayotumika kupata mapato hayo.
Je, mkadiriaji hulipa kodi kwa mapato kutokana na bahati nasibu?
Kama sisi sote tunajua kwamba, ikiwa mtathmini alipata mapato yoyote kwa njia ya ushindi kutoka kwa bahati nasibu yoyote au chemshabongo au mchezo wa kadi na kiasi hicho kinazidi Sh 10, 000 basi italipwa chini ya uwanda wasehemu 194B. Kulingana na kifungu cha 194B, ushuru unahitaji kukatwa kwa kiwango cha 30% pamoja na cess ya 4% yaani 31.2%.
Je, ni kiwango gani cha ushuru kinachokatwa kwenye chanzo kwa kushinda katika bahati nasibu?
Kulingana na kifungu cha 194B cha sheria ya kodi ya mapato, ushindi wote unaozidi Sh10,000 na zaidi ya Sh 10,000 utatozwa TDS ya 30%. Kwa malipo na malipo ya ziada, kiwango cha ufanisi kitakuwa 31.2%. TDS hii inapaswa kukatwa na kampuni au shirika linalosambaza pesa za zawadi.
Ni mwaka gani utoaji unafanywa kwa ajili ya kukokotoa mapato ya bahati nasibu yanatozwa kodi?
Chini ya masharti ya kifungu cha 194B cha Sheria ya Kodi ya Mapato, TDS itakatwa ikiwa pesa za zawadi zitakazolipwa au kulipwa ikiwa ni ushindi kutoka kwa mafumbo ya Bahati Nasibu/Crossword. 10,000 kwa tathmini mwaka 2017-18.
Je, unachukuliaje mapato ya kawaida wakati wa kukokotoa mapato kutoka vyanzo vingine?
Mapato ya kawaida niinatozwa chini ya kichwa 'Mapato kutoka Vyanzo Vingine' chini ya sehemu ya 115BB ya Sheria ya Kodi ya Mapato. Unapaswa kulipa ushuru kwa mapato ya kawaida kwa kiwango kisichobadilika cha 30% ambacho, baada ya kuongeza malipo, ni 31.2%.